संघह मंगलु सगलु देउ चउवीसमु जिणपहु
Skip to read original text only
About the Text
The text - Mahāvīracariu was first appeared in the Journal of the Oriental Institute, Baroda in Vol. 24 (2500 years of Mahāvīra Nirvāṇa Special Issue). It was edited based on single palm-leaf manuscript at Khetarvasahi Pāṭaka Jaina Jñāna Bhaṇḍāra, Patan (Gujarat) by Ramaniklal M. Shah. This short text containing 24 verses is authored by Jinaprabhasūri who flourished around early 14th century C. E. He has authored Prākṛta works like Gautama Pṛcchā, Viveka Kulaka, etc., and Apabhraṃśa works like Jambūcarita, Mallinātha-Carita, Subhāṣitakulaka, etc.
The poet has skilfully weaved his name in verse 22 as the last word.
Overview:
Name: Mahāvīracariu
Author: Jinaprabhasūri
Original publisher: Oriental Institute, Baroda (1979)
Original Publication Name: Journal of the Oriental Institute, Baroda
Original Editor: Ramaniklal M. Shah
Digitised by: Vyom A. Shah
metre:
Roḷā
वृत्तम् -
रोळा
sumarivi sirijiṇavaddhamāṇu guṇamaṇirayaṇāyaru
tāsu cariu jaṁpēmi kiṁpi vēraggaha āyaru.
avaravidēhē gāmasāmi nayasāru’bhihāṇu
aḍavisamaṇapahagamaṇasammu sōhammavimāṇu.. 1
siribharahēsarasuu marīi ummagguvapasiu
paṁcamakappē dēvu haviu kullāgē kōsiu.
ta:u bhavu thūṇā pussamittu sōhammē suru varu
cēiya aggijjōu bippu īsāṇē huu suru.. 2
ta:u maṁdiri diu aggibhūi ta:iē kappammi
dēvu caviu bhāraddaguru sēyaviyapurammi.
tattō hūu māhiṁdadēvu na:u bhamiu rūvammi
thāvaramāhaṇu baṁbhalōi paṁcamakappammi.. 3
ēsu u puvvabhavēsu hūu chassu vi parivāyagu
bhamiu bhavaṁta:u rāyagēhi niva-suu guṇanāyagu.
vissabhūi muṇi dēvu hūu mahasukki sapunnu
pōaṇapurē tiviṭṭhu naraya-sattami uppanu.. 4
sīhu naraya ta:u tiriya maṇua dēvō piyamittu
cakkī mūa vidēhavāsi hūu samaṇu pavittu.
sattama kappē dēvu haviu naṁdaṇu nivanaṁdaṇu
muṇi baṁdhiu titthayaragōttu tihuaṇaānaṁdaṇu .. 5 ..
pāṇayapupphatarāu caviu nāṇattayajuttu
kuṁḍagāma siddhattha-rāu tisalādēvi puttu.
tīsa varisa kumaratti vasiu paḍivajjiu saṁjamu
dussahu sahi uvasaggavaggu siya-jhāṇu aṇōvamu..6
ghāīkamma aṇāinihaṇa nihaṇiu iha bahuvihu
pāviya kēvalanāṇalacchi kiu saṁghu ca:ucihu.
gōama-pamuhā divva-nāṇa ēgārasa gaṇahara
caṁdanabāla pavittiṇī ya tiyalōya-maṇōhara.. 7
ca:udasa sahasa muṇīṇa sahasa chattīsa ya ajjiya
ēguṇasaṭṭhi sahassu lakkhu sāvaga guṇa-sajjiya.
tinni lakkha aṭṭhārasa sahasa sāviya susamāhiya
nimmala-nāṇa-samatta jutta bhava-bhāvaṇa bhāviya.. 8
ēvaṁ ca:uvihu saṁghu vihiu paḍibōhiu bhaviyaṇu
iya sirivīrajiṇiṁdacaṁdu pāva:i siddhattaṇu.
dubbhāsiyaēgēṇa cēva jaī jiṇavarajīviṇa
kōḍākōḍīsāyarāṇa bhavu bhamiu ya samaviṇa.. 9
tā bhō bhaviyaha appamatta uvasamu mā mēlhahu
jēṁva tumhi avigghu sigghu siddhahaṁ puri khēllahu |
jīvaha jiṇavaraāṇabhaṁgi hui daṁḍu payaṁḍu
tā kuṇa jiṇaāṇāē savva’ṇuṭṭhāṇu akhaṁḍu.. 10
tihuaṇajagaḍaṇu mōhacaraḍa rayaṇattaya cōriya
naṭṭhā jiya jiṇarāya suhaḍa avihaḍa parivāriya|
rāgadōsasuhaḍēhiṁ dōhiṁ kōvi hu tahiṁ pāḍiya
pacchā nēviṇu mōha gutti saṁruddhā sāḍiya.. 11
kēī puṇa suha-kammavasiṇa ullasiya suvīriya
niruvama uvasamagaḍha paviṭṭha mōhaha masi cīriya |
vīrāya niravāya pāyaṁ paṇivāya paṇāsiya
rāga-dōsa dahakōsa pasama paritōsiya.. 12
aṇuvamu sāsaya-sukkhu mōkkhu lakkhiu dullakkhu vi
tēhi jaṁ na kayāvi laha:i vāgariṇihiṁ dakkhu vi |
dāṇu nāṇu vakkhāṇu jhāṇu’ṇuṭṭhāṇu gariṭṭhu
jaṁ jiṇa-āṇa diṭṭhu suṭṭhu taṁ ciya suvisiṭṭhu.. 13
sāmiya vīrajiṇiṁdacaṁda gaṇahara hārōvama
nāyagu sōha:i suhamasāmi tasu paya kamalasama |
jaṁbūsāmī pabhavasūri sijjaṁbhavasūri
tāsu paṭṭi jasamaddasūri muṇigaṇaguṇabhūri.. 14
tasu paya siri-saṁbhūvijayasūri pāva-paṇāsaṇu
bhaddavāhu muṇināhu jaya:u payaḍiyajiṇasāsaṇu .
bhāvi bhadda sirithūlabhadda muni pahu suasāyaru
ajjamahāgirisūri vihiu jiṇakappaha āyaru .. 15
ajjasuhatthipamuha sūri jiṇatitthapabhāvaga
jāvaha hūu sirivayarasāmi guṇasaṁghaha nāyaga .
ājammu vi cārittavittu jīṇihiṁ bahu pharasiu
niruvamadaṁsaṇanāṇarammu jiṇadhammu payāsi .. 16
su hu gurudikkhiu jāva ajjarakkhiu suparikkhiu
rayaṇakaraṁḍasamāṇu ōgu iha jīṇihiṁ rakkhiu.
sirisīmaṁdharasāmiēṇa samasaraṇi’bhinaṁdiu
jō niyakhēttāṇaṁ daviṁdadēviṁdihiṁ vaṁdiu || 17
jaha jinavarihiṁ nigōajīva saṁsiya varanāṇihiṁ
taha vakkhāṇiya rakkhiyajjasūrihiṁ suyanāṇihiṁ |
vaddhamāṇu jiṇatitthi jāva duppasahu gaṇāhivu
jasu payapaṁkaya chappaya vva sēvisa:i surāhivu.. 18
tasu titthaha māhappakappu sakku vi na hu sakka:i
vanniu kiṁ puṇa amha sarisu iha majjhi nilukka:i|
bharahakhēttu supavittu īṇi ajja vi ya payaṭṭaha
taha vi muḍhū jaṇu ēu kattha vi annattha vi tuṭṭha:u.. 19
gabbhaharaṇa uvasaggakaraṇa camariṁduppāyaṇa
parisaabhāviya caṁdasūra savimāṇāvayaraṇa .
bhāviya bhāvā huṁti huṁḍaavasappiṇi lakkhaṇu
pariṇa:i kammavasēṇa jiyahaṁ kiṁ kuṇa:i viyakkhaṇu .. 20
āsādhaha siya chaṭṭhi cavaṇu cēttujjalatērasi
jammu rammu kasiṇāē dasami maggaha va:ussava (?) si .
va:isāhaha siyadasami nāṇu utpanna sāmiya
kattiya’māvasa siddhi-gamaṇu bhuvaṇattaya paṇamiya..21
satta-hattha-taṇu-māṇu sīhalaṁchaṇu kaṇayappahu
pahaṇiu kīṇihiṁ bhaviyajaṇahaṁ duhu’ṇaṁtu ju kuppahu.
sō sāmiu dēvāhidēvu supayāsiyasivapahu
saṁghaha maṁgalu sagalu dēu ca:uvīsamu jiṇapahu.. 22
vihariya viharaṁti dēva viharissa:iṁ jiṇavara
maṇuakhēttasu pavittakaraṇa saccaraṇamaṇōhara.
niruvamaa:isayasaṁpayāhiṁ uvasōhiya savvihiṁ
tēhiṁ paṇama:uṁ pa:idiṇaṁ pi sūraggami suyavihiṁ .. 23
paṇamaṁ siriarahaṁtasiddhagaṇahara:uvajjhāyahaṁ
samaṇahaṁ sumaṇahaṁ savvalōasamabhāvasamāyahaṁ .
iya paṁcahaṁ navakāru sāru saṁsārataraṁḍahaṁ
paḍhamaṁ maṁgala hōi lōi guṇarayaṇakaraṁḍahaṁ .. 24
.. cha .. śrī mahāvīracaritaṁ rāsēnāpi dīyatē .. cha ..
[महावीरस्वामी के २६ पूर्व भव | 26 Previous Lives of Mahāvīrasvāmī]
सुमरिवि सिरिजिणवद्धमाणु गुणमणिरयणायरु
तासु चरिउ जंपेमि किंपि वेरग्गह आयरु।
अवरविदेहे गामसामि नयसारुऽभिहाणु
अडविसमणपहगमणसम्मु सोहम्मविमाणु॥ १
सिरिभरहेसरसुउ मरीइ उम्मग्गुवपसिउ
पंचमकप्पे देवु हविउ कुल्लागे कोसिउ।
तउ भवु थूणा पुस्समित्तु सोहम्मे सुरु वरु
चेइय अग्गिज्जोउ बिप्पु ईसाणे हुउ सुरु॥ २
तउ मंदिरि दिउ अग्गिभूइ तइए कप्पम्मि
देवु चविउ भारद्दगुरु सेयवियपुरम्मि।
तत्तो हूउ माहिंददेवु नउ भमिउ रूवम्मि
थावरमाहणु बंभलोइ पंचमकप्पम्मि॥ ३
एसु उ पुव्वभवेसु हूउ छस्सु वि परिवायगु
भमिउ भवंतउ रायगेहि निव-सुउ गुणनायगु।
विस्सभूइ मुणि देवु हूउ महसुक्कि सपुन्नु
पोअणपुरे तिविट्ठु नरय-सत्तमि उप्पनु॥ ४
सीहु नरय तउ तिरिय मणुअ देवो पियमित्तु
चक्की मूअ विदेहवासि हूउ समणु पवित्तु।
सत्तम कप्पे देवु हविउ नंदणु निवनंदणु
मुणि बंधिउ तित्थयरगोत्तु तिहुअणआनंदणु ॥ ५ ॥
[महावीरस्वामी के जीवन के मुख्य अंश | Main events of the life of Mahāvīrasvāmī]
पाणयपुप्फतराउ चविउ नाणत्तयजुत्तु
कुंडगाम सिद्धत्थ-राउ तिसलादेवि पुत्तु।
तीस वरिस कुमरत्ति वसिउ पडिवज्जिउ संजमु
दुस्सहु सहि उवसग्गवग्गु सिय-झाणु अणोवमु॥६
घाईकम्म अणाइनिहण निहणिउ इह बहुविहु
पाविय केवलनाणलच्छि किउ संघु चउचिहु।
गोअम-पमुहा दिव्व-नाण एगारस गणहर
चंदनबाल पवित्तिणी य तियलोय-मणोहर॥ ७
चउदस सहस मुणीण सहस छत्तीस य अज्जिय
एगुणसट्ठि सहस्सु लक्खु सावग गुण-सज्जिय।
तिन्नि लक्ख अट्ठारस सहस साविय सुसमाहिय
निम्मल-नाण-समत्त जुत्त भव-भावण भाविय॥ ८
एवं चउविहु संघु विहिउ पडिबोहिउ भवियणु
इय सिरिवीरजिणिंदचंदु पावइ सिद्धत्तणु।
दुब्भासियएगेण चेव जई जिणवरजीविण
कोडाकोडीसायराण भवु भमिउ य समविण॥ ९
[महावीरस्वामी के उपदेश | The Teachings of Mahāvīrasvāmī]
ता भो भवियह अप्पमत्त उवसमु मा मेल्हहु
जेंव तुम्हि अविग्घु सिग्घु सिद्धहं पुरि खेल्लहु |
जीवह जिणवरआणभंगि हुइ दंडु पयंडु
ता कुण जिणआणाए सव्वऽणुट्ठाणु अखंडु॥ १०
तिहुअणजगडणु मोहचरड रयणत्तय चोरिय
नट्ठा जिय जिणराय सुहड अविहड परिवारिय।
रागदोससुहडेहिं दोहिं कोवि हु तहिं पाडिय
पच्छा नेविणु मोह गुत्ति संरुद्धा साडिय॥ ११
केई पुण सुह-कम्मवसिण उल्लसिय सुवीरिय
निरुवम उवसमगढ पविट्ठ मोहह मसि चीरिय |
वीराय निरवाय पायं पणिवाय पणासिय
राग-दोस दहकोस पसम परितोसिय॥ १२
अणुवमु सासय-सुक्खु मोक्खु लक्खिउ दुल्लक्खु वि
तेहि जं न कयावि लहइ वागरिणिहिं दक्खु वि |
दाणु नाणु वक्खाणु झाणुऽणुट्ठाणु गरिट्ठु
जं जिण-आण दिट्ठु सुट्ठु तं चिय सुविसिट्ठु॥ १३
[दुप्पसहसूरि तक की श्रमण-परंपरा | The śramaṇa tradition till Duppasahasūri]
सामिय वीरजिणिंदचंद गणहर हारोवम
नायगु सोहइ सुहमसामि तसु पय कमलसम |
जंबूसामी पभवसूरि सिज्जंभवसूरि
तासु पट्टि जसमद्दसूरि मुणिगणगुणभूरि॥ १४
तसु पय सिरि-संभूविजयसूरि पाव-पणासणु
भद्दवाहु मुणिनाहु जयउ पयडियजिणसासणु ।
भावि भद्द सिरिथूलभद्द मुनि पहु सुअसायरु
अज्जमहागिरिसूरि विहिउ जिणकप्पह आयरु ॥ १५
अज्जसुहत्थिपमुह सूरि जिणतित्थपभावग
जावह हूउ सिरिवयरसामि गुणसंघह नायग ।
आजम्मु वि चारित्तवित्तु जीणिहिं बहु फरसिउ
निरुवमदंसणनाणरम्मु जिणधम्मु पयासि ॥ १६
सु हु गुरुदिक्खिउ जाव अज्जरक्खिउ सुपरिक्खिउ
रयणकरंडसमाणु ओगु इह जीणिहिं रक्खिउ।
सिरिसीमंधरसामिएण समसरणिऽभिनंदिउ
जो नियखेत्ताणं दविंददेविंदिहिं वंदिउ || १७
जह जिनवरिहिं निगोअजीव संसिय वरनाणिहिं
तह वक्खाणिय रक्खियज्जसूरिहिं सुयनाणिहिं |
वद्धमाणु जिणतित्थि जाव दुप्पसहु गणाहिवु
जसु पयपंकय छप्पय व्व सेविसइ सुराहिवु॥ १८
तसु तित्थह माहप्पकप्पु सक्कु वि न हु सक्कइ
वन्निउ किं पुण अम्ह सरिसु इह मज्झि निलुक्कइ।
भरहखेत्तु सुपवित्तु ईणि अज्ज वि य पयट्टह
तह वि मुढू जणु एउ कत्थ वि अन्नत्थ वि तुट्ठउ॥ १९
[महावीरस्वामी के कल्याणक | The Kalyāṇakas of Mahāvīrasvāmī]
गब्भहरण उवसग्गकरण चमरिंदुप्पायण
परिसअभाविय चंदसूर सविमाणावयरण।
भाविय भावा हुंति हुंडअवसप्पिणि लक्खणु
परिणइ कम्मवसेण जियहं किं कुणइ वियक्खणु ॥ २०
आसाधह सिय छट्ठि चवणु चेत्तुज्जलतेरसि
जम्मु रम्मु कसिणाए दसमि मग्गह वउस्सव (?) सि।
वइसाहह सियदसमि नाणु उत्पन्न सामिय
कत्तियऽमावस सिद्धि-गमणु भुवणत्तय पणमिय॥२१
सत्त-हत्थ-तणु-माणु सीहलंछणु कणयप्पहु
पहणिउ कीणिहिं भवियजणहं दुहुऽणंतु जु कुप्पहु।
सो सामिउ देवाहिदेवु सुपयासियसिवपहु
संघह मंगलु सगलु देउ चउवीसमु जिणपहु॥ २२
[पंचपरमेष्ठी को प्रणिधान | Salutations to Pañcaparameṣṭhī]
विहरिय विहरंति देव विहरिस्सइं जिणवर
मणुअखेत्तसु पवित्तकरण सच्चरणमणोहर।
निरुवमअइसयसंपयाहिं उवसोहिय सव्विहिं
तेहिं पणमउं पइदिणं पि सूरग्गमि सुयविहिं ॥ २३
पणमं सिरिअरहंतसिद्धगणहरउवज्झायहं
समणहं सुमणहं सव्वलोअसमभावसमायहं ।
इय पंचहं नवकारु सारु संसारतरंडहं
पढमं मंगल होइ लोइ गुणरयणकरंडहं ॥ २४
॥ छ ॥ श्री महावीरचरितं रासेनापि दीयते ॥ छ ॥